حقایقی درباره ی عباس کیارستمی
فیلم‌نامه‌نویس، تهیه‌کننده و کارگردان سینمای ایرانی است که آثار وی اغلب با استقبال فراوان منتقدان روبه‌رو شده است..کیارستمی علاوه بر سینما در عرصه‌های دیگر هنری از جمله شعر، عکاسی، چیدمان، موسیقی، طراحی و گرافیک نیز فعال است. او را باید در زمره سینماگران موسوم به موج نوی سینما در ایران به شمار آورد.سادگی استفاده از کودکان به عنوان نقش اول و قهرمان داستان، سبک مستندگونه، بهره‌گیری از فضاهای روستایی، حذف کارگردان، شاعرانگی و نیز مکالمه شخصیت‌ها در خودرو برخی از ویژگی‌های فیلمهای کیارستمی است.
زندگی
کیارستمی در سال1319 متولّد شد. او دارای لیسانس نقاشی از دانشکده ی هنر های زیبای دانشگاه تهران است. عباس کیارستمی از سال 1340 به عنوان نقاش تبلیغاتی در «آتلیه ۷» و یکی دو مؤسسهٔ دیگر به کار طراحی جلد کتاب و آفیش پرداخت، و بعدها به «تبلی فیلم» رفت. از سال 1366 در «سازمان تبلیغاتی نگاره» به طراحی و ساختن تیتراژ فیلم پرداخت که نخستین آنها تیتراژ فیلم «وسوسهٔ شیطان» ساختهٔ محمد زرین دست بودطراحی پوستر و ساخت تیتراژ فیلمهای قیصر و رضا موتوری ساختهٔ مسعود کیمیایی را او انجام داد. مدتی بعد به دعوت فیروز شیروانلو، که مسئولیت «امور سینمایی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» را داشت به «کانون» رفت و در سال ۱۳۴۹ فیلم کوتاه نان و کوچه را ساخت. در سال ۱۳۵۱ فیلم زنگ تفریح را ساخت و با ساخت فیلم «مسافر» در سال ۱۳۵۳ مطرح شد. او در سینمای بعد از انقلاب پایه‌گذار سینمایی شد که تا به حال فیلمسازان زیادی پیرو این نوع سینما، فیلم ساخته و مطرح شده‌اند. عباس کیارستمی با فیلم طعم گیلاس در سال ۱۹۹۷ جایزه نخل طلای جشنواره فیلم کن را هم از آن خود کرده‌است
هفت چنار.نصب شده در خانه هنرمندان ایران
نوجوانی کیارستمی به روایت آغداشلو
كيارستمي نيز در جايي گفته است،تصويري كه آغداشلو از گذشته او ارايه داده،كاملا درست است،اما شباهتي به شخصيت امروز او ندارد
کیارستمی تجربه‌های متفاوتی در زمینه‌های مختلف نظیر آهنگسازی، طراحی صحنه و لباس، تدوین و حتی بازیگری داشته‌است ، وی همچنین عکاسی شناخته شده‌است همچنین به تازگی دو کتاب از ادبیات کلاسیک ایران به نام‌های حافظ به روایت عباس کیارستمیوسعدی از دست خویشتن فریاد را منتشر ساخته‌است
کیارستمی از سال ۱۹۷۰ میلادی در عرصهٔ سینما فعالیت می‌کند و تاکنون بیش از ۴۰ فیلم سینمایی، کوتاه یا مستند را ساخته، نوشته، یا تهیه کرده‌است. از مهمترین آثار وی می‌توان به سه‌گانه زلزله، طعم گیلاس و باد ما را خواهد برد اشاره کرد
زمانی او از کودکی خواسته بود که در فیلمش بازی کند آن کودک که نمی دانسته کیارستمی یگی از بزرگترین کارگردانان جهان است آیا خشایار(یکی از مطرح ترین شخصیت های تلویزیون)را می شناسد؟و کیارستمی که رابطه ی چندان خوبی با تلویزیون نداشته پاسخ منفی می دهد.کودک به او پاسخ می دهد خشایار می تواند 60 میلیون بیننده را بخنداند ولی تو چه کار می توانی بکنی؟.
در حراجی کریستی دبی به تاریخ ۱ مه ۲۰۰۸، عکسی از کلکسیون عکس‌های عباس کیارستمی به قیمت حدود ۱۳۰ هزار دلار فروخته ش
علي‌اکبر صادقي: من و کيارستمي هميشه با هم تجربيات مختلفي داشتيم و تقريبا در جريان بيشتر کارها با هم بوديم. يادم مي‌آيد حدود 48 سال پيش بود که يک روز عباس آمده بود خانه ما، من رفتم و صورتم را گريم کردم و عباس از من عکس گرفت، بعد عکس‌ها را برديم و در لابراتواري که من در خانه داشتم ظاهر کرديم، هنوز اين عکس‌ها را در کنار عکس‌هايي که در سفر‌هايي که با هم گرفتيم دارم، عکس‌هايي که در نوع خود منحصر به فرد هستند. کيارستمي يک هنرمند واقعي است. او هربار که دست به تجربه جديد مي‌زند با دانش و آگاهي کامل اين کار را مي‌کند و اين موضوع را به وضوح مي‌توان در نگاه منحصر به فرد او در عکاسي نيزجست‌وجو کرد.
سايت مردمك:کيارستمي در نمايشگاه «پنجره‌اي رو به حيات» ما را به ديدن دنيايي دعوت مي‌کند که به گونه‌اي از ديدن آن عاجزيم.بارها ممکن است که هريک از ما با پنجره يا درهاي شيشه‌اي مه گرفته و شکسته روبرو شويم و بي‌اعتنا از کنار آنها بگذريم، اما کيارستمي با ديدن اين ناديدني‌ها و ديدني کردن آنها در قالب عکس، ما را به ديدن اين تصاوير دعوت مي‌کند.در برخي از عکس‌هاي مجموعه «پنجره‌اي رو به حيات»، با پنجره ديگري روبه‌رو مي‌شويم که ما را به ديدن دنياي ديگري دعوت مي‌کند
عکسی از عباس کیارستمی
ژان کلودکاربر در نمایشگاه عکس عباس کیارستمی
فخری گلستان در نمایشگاه عکس عباس کیارستمی
اما عباس کیارستمی وورودش به دنیای فیلمسازی ،بسیار جالب بوده است . خود او زمانی در گفت وگو با نشریه نشنال امارات گفته بود : «فكر مي‌كنم چون نمي‌توانستم نقاشي كنم به ساخت فيلم رو آوردم. نقاشي من خيلي بد بود، به‌طوري‌كه دوره چهار ساله را در 13 سال در دانشكده هنرهاي زيبا دانشگاه تهران به پايان رساندم.!
«عباس كيارستمي» در بخش ديگري از اين گفت‌وگو يادآور می شود : «بعد از آنكه از دانشگاه فارغ‌التحصيل شدم، شروع به كار برروي فيلم‌هاي تجاري كردم كه مرا با مكانيزم فيلمسازي و دوربين آشنا كرد. از آنجا بود كه ساخت فيلم‌هاي كوتاه براي كودكان را آغاز كردم و پس از آن به مطالعه عكاسي پرداختم
نان و کوچه عباس کیارستمی در سال ۱۳۴۹ خورشیدی ساخته شده است . کیارستمی این فیلم را بر اساس طرحی از برادرش نوشته است . نان و کوچه در زمان ساخت با استقبال فراوان مخاطبان رو به رو شد. منتقدان مطبوعاتی نیز به این فیلم بسیار توجه نشان دادند، چنان که روزنامه کیهان در مقاله‌ای آن را فیلمی فوق‌العاده از ایران لقب داد.پسربچه‌ای با نان سنگکی در زیر بغل می‌خواهد از کوچه‌ای بگذرد اما حضور یک سگ مانع می‌شود. پسرک منتظر می‌ماند تا سگ کنار برود. در همین زمان جوانی سوار بر الاغ و پس از آن یک دوچرخه‌سوار از آنجا به راحتی عبور می‌کنند. سپس نوبت به پیرمردی می‌رسد که با سمعکی در گوش از کنار او می‌گذرد. پسر از فرصت استفاده می‌کند و در سایه پیرمرد به راه خود ادامه میدهد. در میانه راه پیرمرد وارد خانه خود می‌شود و پسربچه به ناچار ادامه مسیر را خود به تنهایی باید طی کند. سگ به طرف او می‌جهد و پسرک با پرتاب تکه‌ای نان او را آرام می‌کند. سگ همچنان او را دنبال می‌کند تا این که پسر وارد خانه می‌شود و سگ پشت در لم میدهد. لحظه‌ای بعد پسرکی دیگر با کاسه‌ای ماست به سگ نزدیک می‌شود. دروبین بر تصویر وحشت‌زده پسر در زمینه پارس سگ ثابت می‌شود.
کیارستمی برای یافتن پسرک فیلم و خانه مورد نظر و نیز کوچه پس‌کوچه‌های به هم پیوسته روزهای متوالی جست‌وجو می‌کند تا سرانجام در حوالی امامزاده صالح در منطقه شمیران آن را می‌یابد.
فیلمبرداری صحنه مربوط به سگ (ورود پسر به خانه و سپس لم‌دادن سگ پشت در) ۴۰ روز به طول انجامید، چون کیارستمی حاضر نبود از کات استفاده کند! صحنه مذکور بالاخره ضبط می‌شود، اما کیارستمی با خونسردی اعلام می‌کند که به برداشت دومی نیاز داریم چون ممکن است فیلم در لابراتوآر خراب شود! این مساله موجب می‌شود تا فیلم‌بردار (مهرداد فخیمی) گروه را ترک کند.
فخیمی در اوج بگومگو با کیارستمی نسخه‌ای از کتاب فیلم و کارگردان نوشته دان لیوینگستن را به کیارستمی نشان میدهد. کیارستمی با خواندن کتاب متوجه می‌شود نان و کوچه بر اساس فرمول‌های ارایه شده پر از اشتباه است. از این‌جا تردیدهای وی شروع می‌شود. اما به کار خود ادامه میدهد و در نهایت پس از تحسین هژیر داریوش در مصاحبه مطبوعاتی اعتماد به نفس او را برمی‌گرداند
زنگ تفریح عنوان دومین فیلم عباس کیارستمی است که در سال ۱۳۵۱ خورشیدی ساخته شد . «زنگ تفریح» دومین ساخته كیارستمی نیز یك فیلم كوتاه بدون دیالوگ و ضدقصه است كه آنارشیسم نهفته در یك محصل دبستانی - كه به جرم شكستن شیشه پنجره مدرسه تنبیه شده - را در فضایی تلخ و پر از تنهایی به تصویر می‌‌كشد.به خلاف فیلم نخست از این فیلم استقبال چندانی نشد. منتقدان نیز این فیلم را نکوهش کردند. اما کیارستمی خود معتقد است که این فیلم راه جدیدی در سینما می‌گشاید، گر چه اعتراف می‌کند که قصه فیلم کمبودهایی دارد. با این همه این فیلم به نوعی آغاز سینمایی است که به آن سینمای کیارستمی می‌گویند.
دارا در راهروی مدرسه به دیوار تکیه داده‌است. توپی دارد و بادکنکی که در حال باد کردن آن است. او و دوستش اکبر با توپ شیشه پنجره مدرسه را شکسته‌اند. ناظم مدرسه او را تنبیه می‌کند. پس از به صدا درآمدن زنگ تعطیلی مدرسه دارا و دیگر دانش‌آموزان به سوی در مدرسه هجوم می‌برند. در کوچه عده‌ای نوجوان مشغول بازی هستند. دارا ضربه‌ای به توپ‌شان می‌زند و فرار می‌کند. یکی از بچه‌ها او را دنبال می‌کند و دارا وارد خانه‌ای می‌شود. وقتی مطمئن می‌شود که پسر رفته‌است از آن خانه خارج می‌شود و به سوی خارج شهر می‌رود. در کنار جاده عبور ماشین‌ها را تماشا می‌کند، سپس بر خلاف جهت حرکت ماشین‌ها به راهش ادامه میدهد. تصویر به مرور سفید می‌شود
دارا کتاب نادر، هم کلاسی اش را قرض گرفته است. وقتی آن را پس میدهد نادر می بیند کتاب پاره شده است. نادر هم کتاب دارا را پاره می‌کند و بین شان دعوا می‌شود و گلاویز می‌شوند. داستان یک بار دیگر تکرار می‌شود این بار نادر کتاب را به دارا نشان میدهد و می‌گوید کتابش پاره شده است، دارا پارگی کتاب او را با چسب می چسباند
گزارش به نوعی نخستین ساخته عباس کیارستمی محسوب می شود که در سال ۱۳۵۶ خورشیدی ساخته شد.فیلم به زندگی یک کارمند اداره دارایی می‌پردازد. در ابتدای فیلم او را به دلیل دریافت رشوه از کار معلق می‌کنند و از همان جا مشکلات وی بخصوص با همسرش شروع می‌شود
قضیه شکل اول، شکل دوم فیلمی ایرانی و اولین فیلم به کارگردانی عباس کیارستمی پس از انقلاب و محصول سال ۱۳۵۸ است. این فیلم از جمله فیلمهای اوست که بافت در حال تغییر سریع و ناپایدار فرهنگی و سیاسی دهه ۱۹۷۰ و اوایل ۱۹۸۰ فیلمهای او را نشان میدهد.جدا از گرایش‌های مختلف نسبت به پوشش دادن فیلم نسبت به اتفاقات (خصوصاً با نشان دادن رهبران چپ‌گرا و معتدلی که به زودی غیرقانونی شناخته شدند)، با نشان دادن زنان بی‌حجاب (همانطور که در دوره شاه سابق برای مدرنیزه کردن تصویر کشور تشویق می‌شد) این تصویر هویت سیاسی و فرهنگی ایران به زودی از سوی حکومت پس از انقلاب ممنوع شد.این فیلم مستندی درباره معلمی است که گروهی از دانش‌آموزان را وقتی یک از آنها به زدن روی میز اقرار نمی‌کند و آنها هم او را لو نمی‌دهند از کلاس اخراج می‌کند. کیارستمی این فیلم را به کارشناسان آموزشی محمدرضا شاه پهلوی نشان داد و از نظرات آنها فیلمبرداری کرد. وقتی فیلمبرداری تقریباً تمام شد، در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷، روح الله خمینی از تبعید به تهران برگشت و ۱۰ روز بعد جمهوری اسلامی اعلام کرد. کیارستمی شروع به ساخت مجدد فیلم کرد، توضیحات آن را حذف کرد و ساختارش را تغییر داد. او تصمیم گرفت فیلم را به یک مساله دشوار دراماتیزه شده تبدیل کند: شکل اول شامل دانش‌آموزانی بود که زیر بار نام بردن شخص مجرم نمی‌رفتند؛ در شکل دوم یکی از دانش‌آموزان مقصر را معرفی می‌کند و اجازه می‌یابد به کلاس برگردد. از همه ناظران جدید، از جمله وزیر جدید آموزش و پرورش، در حال نظر دادن درباره دو شکل فیلمبرداری شد. تفاوت دیدگاه‌های آنها و تاثیر آنها از فرهنگ سیاسی آن روزها در سخنان هر یک روشن است. خیلی از آنها فیلم را تمثیلی از پلیس مخفی شاه در نظر گرفتند.
فیلم بلافاصله برنده جایزه جشنواره فیلمهای کودکان و نوجوانان تهران شد؛ گرچه، به زودی پس ز آن دولت آن را به این خاطر که پیام حدس زده شدهٔ آن خرابکارانه پنداشته می‌شد و بعضی از نظرات از اعضای گروههای سیاسی (کمونیست، جبهه دموکراتیک ملی ایران) ابراز می‌شد که غیرقانونی اعلام شده بودند ممنوع کرد. این فیلم فقط در بزرگداشت کیارستمی در سال ۲۰۰۳ در تورین به نمایش درآمد. این فیلم پس از سی سال در شهریور ماه ۱۳۸۸ در اینترنت، اکران عمومی شد.
هفت پسر دبیرستانی از کلاس درس اخراج می‌شوند. معلم تهدیدشان می‌کند که اگر اسم کسی را که با صدای ضربِ مداد روی میز، نظمِ کلاس را بر هم می‌زده به او نگویند، یک هفته از حضور در کلاس درس منع خواهند شد. کات. گفتگو با ده‌ها نفر از مطرح‌ترین سیاستمداران و روشنفکران دوران انقلاب درباره این که راه حل صحیح اخلاقی برای این مسئله چیست. نورالدین کیانوری اعتقاد دارد که فرد خاطی را باید بلافاصله لو داد تا نظم کلاس دوباره برقرار شود. آیت‌الله خلخالی اعلام می‌کند که این وضعیت با «انگیزاسیون» تفاوتی ندارد. صادق قطب زاده با او موافق است. فیلم به مدت پنجاه و سه دقیقه این نقطه نظرات را بالا و پایین می‌کند و نکاتی را در مورد بینش سیاسی و اجتماعی جامعه ایرانی برملا می‌کند که تا امروز نظیرش را ندیده‌ایم. روی تصاویر پایانی فیلم، دومرتبه صدای ضرب گرفتن مداد خاطی را روی میز می‌شنویم. رفته‌رفته به تعداد مدادها اضافه می‌شود تا این که همهمه انقلابی به اوج می‌رسد و نقطه نظر فیلمساز در مورد این قضیه با ظرافت و ایجاز برملا می‌شود
فیلم اولیها از دیگر ساخته های کیارستمی ومحصول سال ۶۳ است . ایرج کریمی در زمان نمایش فیلم ودر شماره سی ام ماهنام فیلم درباره این ساخته کبارستمی می نویسد :فیلم اولی ها فیلمی آرمانگراست و آنچه را که باید باشد را بازتاب می دهد ونه فقط آنچه است .اولیها از لحاظ دیدگاه هایش ،دررده فیلمهای کودک وحشی تروفو و معجزه گر آرتور پن قرار می گیرد .
به نوشته ایرج کریمی : فیلم" اولیها" هم برای بچه هایی که در آستانه ورود به مدرسه اند وهم برای اولیا و امور مدرسه ها بسیار آموزنده ومفید می تواند باشد .
کیارستمی برای اینکه در بخشهای لطیف دچار سانتی مانتالیسم نشود صحنه های دفتر را در فواصل فیلم تکرار می کند ولی این صحنه ها از فراط تکرار ،فیلم را مخدوش کرده و باعث شده فیلم اولیها به رغم جاذبه ها و جنبه های درخشانش خسته کننده از کار دربیاید
خانه دوست کجاست عباس کیارستمی از مهمترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران ودنیا محسوب می شود .«خانه دوست كجاست» در سال 1989 در جشنواره فيلم لوكارنو موفق به كسب جايزه يوزپلنگ نقره‌اي، جايزه فيپرشي و جايزه بهترين فيلم معنوي شد. اين فيلم ازسوي انجمن فيلم بريتانيا به‌عنوان يكي از 50 فيلمي پيشنهاد شده است كه حتما تا پيش از 14 سالگي آن را بايد تماشا كرد. اين فيلم در شناخت جهاني عباس كيارستمي به عنوان فيلمسازي بزرگ و مولف موثر بوده است. به طوری که كريستيان براد تامپسون فیلمساز دانمارکی سالها قبل در گفت وگویی با نگارنده گفته بود : من كتابي درباره صد فيلم تاريخ سينما نوشته‌ام كه خانه دوست كجاست؟ عباس كيارستمي، در ميان اين صد فيلم قرار دارد.
ورنر هرتزوگ كارگردان سرشناس سينماي جهان فيلم «خانه دوست كجاست» ساخته «عباس كيارستمي» را يكي از پنج فيلم محبوب خود دانسته است .
خانه دوست کجاست از نگاه استاد دانشگاه سوربون
بد نیست بدانید آلن برگان استاد دانشگاه سوربن و مدير دپارتمان تحليل فيلم در مدرسه فميس درباره فيلم خانه‌ي دوست كجاست؟گفته است : كيارستمي توانست در كنار هم قرار دادن سطوح مختلف ساختاري و زيبايي‌شناسي و پيشبرد سرخط منطقي در طول فيلم نويد حضور يك فيلمسازي بزرگ را به جهانيان بدهد. به گفته این استاد دانشگاه منطق اولين فيلم يك داستان يك خطي است كه پسر بچه‌اي قصد دارد دفترچه‌اي را از يك روستا به روستايي ديگر ببرد، اين قصه خيلي ساده است و به همين دليل به گفته‌ي كيارستمي او براي پيدا كردن تهيه‌كننده درد سر‌هاي زيادي كشيد. دومين منطق فيلم، منطق جهان شمول قصد‌ها و افسانه‌هاست كه در اين منطق روايي داستان، بچه‌اي از محيط خود بيرون مي‌رود و پا به جا‌هاي ناشناخته مي‌گذارد و با پيش آمدن مشكلاتي و حل آنها به بلوغ مي‌رسد و بزرگ مي‌شود و در عين حال به تناقضات قانون اجتماع پي مي‌برد. برگالا كه مدتي هم سر دبير كايه‌دوسينما بوده است، ادامه داد: در فيلم‌هاي كيارستمي نجات و رستگاري به تنهايي محقق نمي‌شود و اين كار بايد به وسيله يك راهنما انجام شود و در اينجا هم اين كار به وسيله پيرمرد نجار انجام مي‌شود. وي كيارستمي را فيلمسازي سنت‌گرا و در عين حال مدرن دانسته ودر عین حال گفته بود : روايت اين فيلم يك روايت خطي و كاملا مشخص غربي است ولي در عين حال حالت قرينه‌وار فيلم و تبديل فيلم به دو قسمت مشخص، آن را به شدت شرقي مي‌كند. وي به منطق هنري چيدمان فضا‌ها در اين فيلم اشاره كرد و گفت: آنچه كيارستمي را از بقيه فيلم‌سازان ايراني جدا مي‌كند، شكل بازنمايي ويژه اوست
فیلمی مشق شب دیگر ساختهٔ عباس کیارستمی که در سال ۱۳۶۷ ساخته شد. اين فيلم تحقيقي است مصور درباره تكاليف شب بچه ها. فيلم از زبان خود بچه‌ها به طرح اين موضوع مي پردازد. بي اطلاعي آنها از روش هاي جديد تدريس و سياست هاي آموزشي در مدارس، مهمترين مسائل در اين زمينه هستند كه در فيلم مطرح مي شوند.
كيارستمي خود گفته است كه ايده ساخت اين فيلم زماني به ذهنش رسيده كه متوجه شده فرزندش «بهمن» در انجام تكاليف مدرسه‌اش با مشكلاتي عمده مواجه است. كيارستمي همچنين «مشق شب» را تحقيق مصور درباره تكاليف شب دانسته كه براي بچه‌ها است، اما بزرگترها بيشتر با آن درگير هستند.
مشق شب عباس كيارستمي در قالب 86 دقيقه در كانون پرورش و فكر كودكان و نوجوانان ساخته شده است
پشتوانه ای از یک شهرت کاذب
اما شهید آوینی در یادداشتی که درباره فیلم مشق شب می نویسد در بخشی از مطلب خود می آورد :من فیلم « مشق شب » را این گونه توصیف می كنم: ده ها مصاحبه كشدار، تعدادی شات های معمولی تلویزیونی از مراسم صبحگاه بچه های مدرسه، به علاوه پشتوانه ای از یك شهرت كاذب كه می تواند در یك جامعه بیمار سینمایی، یك فیلم معمولی تلویزیونی را به « مشق شب » تبدیل كند. حرف آخر را همین اول بزنیم: تا هنگامی كه « بت پرستی » در میان ما رواج داشته باشد، « آدم ها » بزرگ می شوند نه « حقیقت » و آنگاه رفته رفته « حرف ها و افعال آن آدم های بت شده » جای « حق » را می گیرد و قضایای استدلالی بدین صورت در می آیند: « فلانی اینچنین گفته است و چون فلانی چنین گفته، پس حق همین است.»
به عقیده شهید آوینی « مشق شب » یك فیلم معمولی تلویزیونی است و در همین تلویزیون خودمان فیلم هایی به مراتب قوی تر از این ساخته و پخش می شود، چه از لحاظ تكنیك و چه از لحاظ مضمون. منتها آنچه كه كار آقای كیارستمی را ازدیگران تمایز می بخشد ذكاوت روشنفكرانه ایشان در انتخاب مضامین است و اینكه ایشان هر موقع كه اراده بفرمایند همه امكانات فیلمسازی كانون پرورش فكری در اختیارشان قرار می گیرد
. فیلم بر اساس ماجرایی واقعی ساخته شده‌است حسین سبزیان یک عاشق سینما وارد خانواده‌ای می‌شود و خود را محسن مخملباف معرفی می‌کند. در پایان فیلم مخلملباف واقعی پیدا می‌شود و سبزیان در دادگاه می‌گوید به دلیل علاقه به سینما دست به این کار زدم.این فیلم برای کیارستمی در غرب شهرت فراوانی به همراه آورد. نکته جالب در مورد این فیلم اینست که تمامی بازیگران در نقش اصلی خود بازی می‌کنند. مثلاً سربازی که سبزیان را در فیلم دستگیر می‌کند همان سربازی است که واقعا سبزیان را دستگیر کرده است. این فیلم یک نمونه موفق از سینمای مستند است که خط داستانی مشخصی را براساس واقعیت دنبال می‌کند
..." عباس کیارستمی فیلم "زندگی و دیگر هیچ را در سال 70 با فاصله ای اندک از وقوع فاجعه زلزله رودبار و منجیل در این منطقه ساخت که یکی از تاثیرگذارترین و موفق ترین آثار این فیلمساز مولف سینمای ایران محسوب می شود و نگاهی انسانی و متفاوت به این واقعه دارد. فاجعه زلزله رودبار و منجیل که اثرات سوء آن به استان های مجاور نیز کشیده شده بود در شامگاه سی و یکمین روز خرداد 69 به وقوع پیوست و جان بیش از 50 هزار تن از هموطنان عزیزمان را گرفت. سه روز پس از زلزله خرداد ۱۳۶۹ در استان گیلان، پدر و پسری از تهران به منطقه زلزله زده و به جستجوی بابک و احمد احمدپور بازیگران فیلم خانه دوست کجاست؟ می‌روند. به دلیل راه بندان مجبور می‌شوند راه‌های فرعی مختلفی را برای رسیدن به روستای کوکر، محل زندگی پسربچه‌ها طی کنند. پدر و پسر، احمد پورها را تا پایان فیلم نمی بینند اما خبرهایی از سلامت آنها می‌گیرند
ماجرای اختلاف با حسین علیزاده
سالها پیش حسین علیزاده موسیقی فیلم زندگی ودیگر هیچ را می سازد ولی به گفته علیزاده در گفت وگویی با جواد طوسی در ماهنامه فیلم بعد دوتایی به دلیل یک لج بازی کودکانه به نتیجه نمی رسند علیزاده دراین مصاحبه می گوید من موسیقی فیلم را می خواستم پس بگیرم واو پس داد بعدا خودم آن را با عنوان آوای مهر منتشر کردم اول همه چیز خیلی خوب پیش رفت و با عشق طی دوهفته موسیقی را ساختم و اصلا بحث مالی هم مطرح نبود.فقط من نمی خواستم طرفم در قرار دادکانون پرورش فکری باشد.به گفته علیزاده در فیلمهای کیارستمی چیزی که بلاتکلیف است موسیقی است آقای کیارستمی متوجه نیست که در تصویرهایش چه قدر موسیقی نهفته است پس دست به دامان موسیقی های دیگر می شود واصلا از اساس آن را حذف می کند.به اعتقاد علیزاده در فیلمهای کیارستمی موسیقی حذف شده است همانطور که بقیه قواعد کلاسیک نیز در کارهایش حذف شده است .
به اعتقاد این آهنگساز آقای کیارستمی کلا نگاه خاصی به موسیقی نداشتند یا اینقدر نگاه خاص داشتند که خودشان را با هیچ موسیقی نتوانستند تطبیق دهند .البته از نظر علیزاده کیارستمی فیلمساز با هوش و ذکاوتی است ولی درزمینه موسیقی او اعتقاد نداردکه همیشه این هوش را به خرج داده است .شاید او از دید سینمایی دلایل خودش را داشته باشد اما علیزاده می گوید خوداو هم درموقعیت تماشاگر دلایل خودش را دارم .به نظر علیزاده آقای کیارستمی نمی تواند ادعا کند همانقدر که پایه های ادبیات وشعر را می شناسد موسیقی را هم می شناسد
باد مارا خواهد برد
فيلم «باد ما را خواهد برد»از دیگر ساخته های مشهور «عباس كيارستمي» است که به‌عنوان يكي از 10 فيلم برتر سينماي جهان در دهه گذشته از نگاه انجمن منتقدين فيلم ميامي انتخاب شده است . اين فيلم كه برنده جايزه بزرگ هيات داوران و جايزه فيپرشي از جشنواره ونيز بوده است، همچنین به‌عنوان يكي از 50 اثر برتر سينماي جهان در دهه گذشته ازنگاه برگزاركنندگان جشنواره تورنتو انتخاب شده بود.
خود کیارستمی درباره فيلم «باد ما را خواهد برد»گفته است :در این فيلم بسياري از عوامل اصلا ديده نشدند، بخصوص محور اصلي آن فيلم پيرزني بود كه همه فيلم درباره او بود، اما خود در اثر حضور نداشت. ديدن اين عوامل وظيفه منتقدان است و كار من نيست. بنده هم هرگاه مي‌شنوم كه تماشاگر يا منتقدي اين موارد را مورد توجه قرار داده است، به شدت دستخوش هيجان و حتي نوعي هراس مي‌شوم كه آثار ما با چه دقتي ديده مي‌شوند.
داستان فیلم باد مارا خواهد برد درباره گروهی روزنامه‌نگار است که برای تولید فیلمی مستند از آئین سوگواری به روستایی کردنشین می‌روند. اما پیرزنی که قرار است بمیرد نمی‌میرد
طوسی وکلاری و مخالفت با فیلم
بد نیست بدانید چندی قبل وقتی نشستی با حضور کیارستمی و جواد طوسی درباره این فیلم برگزار شده بود كيارستمي در پاسخ به مطلب جواد طوسي مبني بر عدم علاقه‌اش به «باد ما را خواهد برد» مطرح كرده بود،توضيح داده بود: من مي‌توانم به ايشان حق بدهم كه اين فيلم را را دوست نداشته باشند. اولين كسي هم كه «باد ما را خواهد برد» دوست نداشت فردي بود كه آن را از پشت دوربين نگاه مي‌كرد يعني محمود كلاري كه فيلمبردار «باد ما را خواهد برد» را برعهده داشت. او اولين فردي بود كه اين فيلم را دوست نداشت اما به هر حال عده‌اي هم هستند كه اين آثار را بسيار دوست دارند.
کیارستمی براي نمايش “باد ما را خواهد برد” با مشكلات بسياري مواجه بود. شرط‌هايي مطرح شده بود مبني بر اينكه بخش‌هايي مربوط به اشعار فروغ و خيام حذف شود ولي كيارستمي كه نمي توانست اشعاري را حذف كند كه در كتاب شعرش نيز در كتابفروشي‌ها به فروش مي‌رسد.
طعم گیلاس فیلم برگزیده نخل طلای کن تولید مشترک با فرانسه محصول ۱۹۹۷ میلادی است. فیلم درباره مردی است که در حومهٔ شهر تهران، با اتوموبیلش دنبال کسی می‌گردد که تقاضای پردردسر او را در ازای دریافت ۲۰۰هزار تومان پول انجام دهد.فیلم طعم گیلاس همراه با فیلم ژاپنی «مارماهی» ساختهٔ «شوهی ایمامورا» جایزهٔ نخل طلای جشنوارهٔ کن رادر سال ۱۹۹۷ برد که مهم ترین جایزه‌ای است که سینمای ایران به دست آورده است.در کنار استقبالی که از فیلم شد، «راجر ابرت» منتقد فیلم، طعم گیلاس را در فهرست فیلم های سال ۱۹۹۷ که از آنها متنفر است قرار داده و آن را خسته کننده دانسته است. ابرت در نقدش اشاره کرده پس از تماشای فیلم، «جاناتان روزنبام» منتقد «شیکاگو ریدر» و «دیو کِهر» منتقد «نیویورک دیلی نیوز» که هر دو را قبول دارد، در لابی هتلش ملاقات می‌کند که معتقد بوده اند فیلم، شاهکار بوده است اما ابرت معتقد است «پادشاهی بدون لباس» دیده است. مجله تایم در خرداد ۱۳۸۸ این فیلم را بعنوان یکی از ۱۰ فیلم برتر تاریخ کن نامید
داستان تصمیم یک مرد برای خودکشی
آقای بدیعی (با بازی همایون ارشادی) مردی میانسال، قصد خودکشی دارد و قبرش را در کنار درختی کنده است. او می خواهد قرص های خوابش را یک جا بخورد و شب در این قبر بخوابد. بدیعی دنبال (صبح کسی است که پس از مرگش فردا) روی جسد او خاک بریزد. در مسیری که برای یافتن چنین کسی پیش می‌گیرد با افراد مختلفی مانند یک سرباز، طلبهٔ افغان و مردی که کارگر موزهٔ تاریخ طبیعی است رو به رو می‌شود و از آنها می خواهد فردا صبح سراغ او بیایند و «بیست بیل خاک» روی او بریزند و پاکتی را با ۲۰۰هزار تومان پول که در داشبورد ماشین است به عنوان دستمزد بردارند.سرباز پیشنهاد را رد و به سمت پادگانش فرار می‌کند، طلبهٔ افغان شروع به موعظهٔ بدیعی می‌کند و خودکشی را برخلاف تعالیم اسلام و دستورهای قرآن می‌داند اما کارگر موزه که بعدا معلوم می‌شود پرندگانی مثل بلدرچین و کبک را برای تاکسیدرمی در موزه شکار می‌کرده، با تعریف ماجرایی از روز خودکشی خودش و این که چطور«یک توت شیرین مانع خودکشی او شده» پیشنهاد او را قبول می‌کند. در پایان فیلم هنگامی که منتظر دیدن سرنوشت «بدیعی» هستیم، فیلمبرداری تغییر می‌کند و تصاویری از پشت صحنه، کارگردان و گروه فیلمبرداری و همایون ارشادی می بینیم که از قبر بیرون آمده است. او در پایان به درک تازه‌ای از معنای زندگی می‌رسد
تباه شدن عمر فیلمسازی توسط نگاتیو
بد نیست بدانید طعم گیلاس باعث علاقه کیارستمی به سینمای دیجیتال شد. به گفته كيارستمي در نقطه‌اي كه او سكانس پاياني فيلم طعم گيلاس را فيلمبرداري كرده ، براي اولين بار از دوربين هندي كم (ديجيتال) استغاده كرده است. دور بين ديجيتالي كه باعث شده بود او خطاب به نگاتيو لعن ونفرين بفرستد و آن را باعث تباه شدن 30 سال از عمر فيلم‌سازيش بداند. او پس از فيلمبرداري فصل پاياني طعم گيلاس بود كه به مزاياي استفاده از دوربين ديجيتال پي برد. اما كيارستمي به اين موضوع اشاره مي‌كند كه فصل پاياني طعم گيلاس در لابراتوار خراب مي‌شود و گروه فيلمسازي او فصل بهار را براي فيلمبرداري از دست مي‌دهد و او مجبور مي‌شود كه از راش‌هاي دوربين هندي‌كم كه از پشت صحنه‌ي اين فيلم تصويبرداري مي‌كرده استفاده كند
كيارستمي در باره ساخت فيلم آفريقا گفته: قرار بود، من و سيف‌الله صمديان فيلمي سفارشي را درباره‌ي بازماندگان «ايدز» در آفريقا بسازيم و هرگز تصور نمي‌كردم، راش‌هايي كه گرفته‌ايم، به اين فيلم تبديل شوند و اين‌گونه بود كه فيلم به گزارشي واقعي از زندگي تبديل شد. به گفته کیارستمی : اين فيلم همانند فيلم «كلوزاپ» تاثير زيادي بر او گذاشت، چون در اين فيلم بود كه با وفاداري به واقعيت توانست، خود را از قيد و بند ميزانسن‌هاي قراردادي و تصنعي رها كند. برخورد ما با دوربين مانند برخورد دو كودك بود و هرگز به‌دنبال اين نبوديم كه سخني را به رخ تماشاگر بكشيم.
به گفته‌ي او، هشتاد درصد اين فيلم كاملا واقعي است و بيش از اين، واقعيت‌ها را نمي‌توان ثبت كرد، چون سينماي كاملا مستند دوربين بانك‌هاست؛ اما به محض انتخاب سوژه و استفاده از دوربين ديگر، مستند مطلق نمي‌سازيم.
دعوت نامه ای برای کمک به مردم اوگاندا
کیارستمی در جای دیگری درباره این فیلم گفته : اين فيلم، به عنوان يك فيلم سفارشي براي مركزي كه با بيماري ايدز مبارزه مي‌كرد ساخته شد، تا در واقع دعوت‌نامه‌اي باشد براي ياري و كمك مردم به بازماندگان و مخصوصا كودكان به جامانده در كشور اوگاندا از بيماري ايدز.
وي همچنين درباره‌ي استفاده از موسيقي در فيلم گفت: اولين فيلمم را با موسيقي شروع كردم اما به تدريج موسيقي از فيلم‌هاي من حذف شد؛ زيرا به نظر من موسيقي يك نوع اعمال تكليف به تماشاگر است تا او را مكلف كنيم كه در كجاي فيلم احساساتي شود و يا كجا بخندد و يا كجا هيجاني شود و ...
اما در مورد فيلم ABC آفريقا به دليل اينكه در كشور اوگاندا عمدتا صداي موسيقي از خيابان و مراكز ديگر شنيده مي‌شود و تقريبا هيچ گاه صداي موسيقي قطع نمي‌شود براي ارائه فضاي واقعي اوگاندا از موسيقي استفاده كردم. در واقع استفاده از موسيقي آفريقا در نهايت وفاداري بوده است
ده کیارستمی نیز ازساخته های بحث برانگیز ومهم کیارستمی است .نشريه سينمايي معتبر «كايه دو سينما» فيلم «ده» را در فهرست 10 فيلم برتر دهه گذشته سينماي جهان قرار داده است . اين فيلم اولين‌بار در بخش رقابتي جشنواره كن سال 2002 به نمايش درآمد و پس از آن درجشنواره‌هاي ادينبورگ، تورنتو، نيويورك، ونكوور، پالم اسپرينگز، روتردام، توكيو و تسالونيكي حضور يافت. پيش‌تر مجله سينمايي «سايت اند ساوند» انگليس نيز اين فيلم را به‌عنوان يكي از 30 اثر برتر دهه اخير معرفي كرده بود.
فیلمی درباره کل زنان درجهان
زمانی روزنامه‌ي كاتيمريني درباره فیلم ده از کیارستمی پرسیده بود : فيلم ديگر شما “10” درباره‌ي زندگي در ايران امروز از نقطه نظر يك زن است. عده‌يي مي‌گويند، اين فيلم يك فيلم افشاگرانه است. آيا شما به يك چنين موضوعي عقيده داريد؟
عباس كيارستمي: فيلم “10” تنها درباره‌ي زنان در ايران نبود، بلكه درباره‌ي كل زنان در جهان است، من فكر نمي‌كنم پذيرش يا رد من از سوي مردم جزو مسووليت‌هايم به حساب آيد. من اين فيلم‌ها را براي تبليغات نمي‌سازم. فيلم‌هاي من درباره‌ي مردم است، مردمي كه قرباني ساختار جهاني قدرت مي‌شوند
شیرین : از هو شدن در ونیز تا استقبال در انگلیس
نمایش فیلم شیرین در جشنواره های مختلف یکی از بحث برانگیز ترین اتفاقات سالهای اخیر سینمای ایران بوده است . این فیلم در جشنواره فیلم ونیز هوشد ولی در جشنواره ای مثل ادینبورگ با استقبال مواجه شد .
اما شیرین درزمان نمایش خود در جشنواره ونیز با واکنش تند برخی تماشاگران مواجه شد :تماشاگران حاضر در جشنواره فيلم ونيز جديدترين فيلم «عباس كيارستمي» را اثري خسته‌كننده توصيف و اظهار كردند كه براي تماشاي آن پول خود را دور ريخته‌اند.
خبرگزاري رويترز درآن زمان نوشت : درحالي‌كه منتقدين و كارشناسان فيلم پس از نمايش فيلم «شيرين» در بخش خارج از مسابقه، واكنش تقريبا مهربانانه‌اي به جديدترين ساخته «كيارستمي» داشتند، اما تماشاگران حاضر در ونيز اين فيلم را به باد انتقاد گرفتند.
خارج از محل برگزاري قديمي‌ترين رويداد سينمايي جهان يك تابلوي اعلانات تهيه شده است با عنوان «پول ما را برگردانيد» كه تماشاگران با نوشتن جملاتي كوتاه، واكنش خود را به فيلم‌هاي نمايش داده شده نشان مي‌دهند كه اغلب با يادداشت‌هاي تند همراه است.
رويترز گزارش داد، در اين تابلو، فيلم «شيرين» بيش از ديگر فيلم‌هاي تاكنون نمايش داده شده در جشنواره ونيز مورد انتقاد قرار گرفته است.
نمايش فيلم «شيرين» عباس كيارستمي در جشنواره فيلم «ادينبورگ» با استقبال چشم‌گير رسانه‌هاي انگلستان همراه شد.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران ايسنا)، روزنامه «گاردين» در توصيف فيلم «شيرين» نوشت: «اين فيلم يك اثر ابتكاري و خلاقانه است كه شايسته طيف وسيعي از تماشاگران است.»
اين روزنامه آورده است: «فيلم «شيرين» بيانگر اين واقعيت است كه نه حقايق ماوراي فيلم، بلكه تأثير تصاوير روي پرده است كه واكنش عاطفي و حسي تماشاگران را برمي‌انگيزد. كم‌تر فيلمي مانند «شيرين» توانسته با چنين سادگي تكان‌دهنده‌اي، جايگاه زنان در جهان را نمايش دهد.»
گاردين نوشت: «كيارستمي با به تصويركشيدن نماي نزديك از چهره‌ي 113 بازيگر زن كه يك فيلم ملودرام عاشقانه را تماشا مي‌كنند، ذكاوت فرهنگي، سياسي و احساسي را نشان مي‌دهد كه اغلب در جوامع مردسالارانه تنزل يافته است.»
فيلم «شيرين» تاكنون در جشنواره‌هاي جهاني چون روتردام و سيدني نمايش يافته و براي نمايش در بخش بين‌الملل جشنواره ماه آينده مونيخ انتخاب شده است.
شيرين فيلمي به شدت ساختگي و درعين حال واقعي
خود كيارستمي فیلم «شيرين» را اثري بسيار استثنايي در كارنامه كاري‌اش دانسته و گفته : هربار كه اين فيلم براي تماشاگران نمايش داده شده، همراه با آنان به تماشاي آن نشسته‌ام و هربار اين اثر تازگي‌هايي برايم داشته است. به اعتقاد کیارستمی : «شيرين» فيلمي به شدت ساختگي و در عين‌حال به شدت واقعي است. دوست داشتم اين فيلم آخرين اثر كارنامه‌ي كاري‌ام باشد، بنابراين هر فيلمي كه ساختم آن فيلم را يك فيلم به عقب مي‌آورم. او «شيرين» را فيلمي كاملا تجربي توصيف كرده و گفته : حتي اگر تماشاگران اين فيلم را دوست نداشته باشند ذره‌اي به آن شك نمي‌كنم. کیارستمی درباره ساخت اين فيلم گفته : هيچ فيلم‌نامه‌اي در كار نبود، دوربين را كار گذاشته بوديم و هر خانمي شش دقيقه به كاغذ سفيدي نگاه مي‌كرد و فيلم ذهني خود را مي‌ساخت. ما نزديك به هزار دقيقه فيلم داشتيم كه تدوين آن بسيار دشوار بود و نزديك به شش‌ماه طول كشيد تا هركس جايگاه خود را در قصه‌اي كه بعدا ساخته شد پيدا كرد و پس از آن بود كه صدابرداري انجام و موسيقي انتخاب شد. به گفته او اين فيلم لحظاتي از خصوصي‌ترين احساسات بازيگران زن سينماي ايران را نشان مي‌دهد و هريك از آنان با حضور دراين فيلم، فيلم ذهني خود را آفريده‌اند كه نشانه قدرت بازيگري آنان است
انقلابی در سینمای کیارستمی
رونوشت برابر اصل آخرین ساخته کیارستمی است که امسال در جشنواره کن حضور داشت وجایزه بازیگری این جشنواره به ژو لیت بینوش
دستیاران
جعفر پناهی
حسن یکتا زاده
بهمن قبادی
بهمن کیارستمی
دو راه حل برای یک مسئله (فیلم کوتاه)
قضيه شکل اول، شکل دوم (۱۳۵۸)
باد ما را خواهد برد (۱۳۷۸)
آ. ب. ث. آفریقا (۱۳۷۹) آ. ب. ث. آفریقا محصول سال ۲۰۰۱ ایران و فرانسه است
رومئوی من کجاست؟ (یکی از اپیزودهای هر کس سینمای خودش) (۲۰۰۷ میلادی)
کپی برابر اصل (۲۰۰۹ میلادی)
سفری به دیار مسافر (۱۳۷۲)
باد ما را خواهد برد (۱۳۷۸)
کپی برابر اصل (۲۰۰۹ میلادی)
جایزه ویژه هیات داوران جشنواره بین‌المللی فیلمهای کودکان و نوجوانان تهران ۱۹۷۰
جایزه اول بخش روایی چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم جیفونی ایتالیا برای فیلم تجربه ۱۹۷۴
جایزه ویژه هیات داوران نهمین جشنواره بین‌المللی فیلم کودکان و نوجوانان تهران برای فیلم مسافر ۱۹۷۴
جایزه تلویزیون ملی ایران در نهمین جشنواره بین‌المللی فیلم کودکان و نوجوانان تهران برای فیلم مسافر ۱۹۷۴
دیپلم افتخار منتقدان، یازدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم کودکان و نوجوانان تهران برای فیلم لباسی برای عروسی ۱۹۷۶
جایزه اول جشنواره فیلمهای آموزشی مکزیکو برای فیلم دو راه حل برای یک مسئله ۱۹۷۶
نامزد نخل طلایی جشنواره کن برای فیلم زیر درختان زیتون ۱۹۹۴
برنده نخل طلایی جشنواره کن برای فیلم طعم گیلاس ۱۹۹۷
نامزد شیر طلایی جشنواره ونیز برای فیلم باد ما را خواهد برد ۱۹۹۹
برنده جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره ونیز برای فیلم باد ما را خواهد برد ۱۹۹۹
نامزد نخل طلایی جشنواره کن برای فیلم ده ۲۰۰۲
دریافت دکترای افتخاری دانشسرای عالی پاریس (اکول نرمال سوپریور)
دریافت نشان شوالیه ادب و هنر وزارت فرهنگ فرانسه
سوره
LinkBack URL
About LinkBacks
پاسخ با نقل قول
علاقه مندی ها (Bookmarks)